Vung tiền mua tác phẩm hội họa - tiêu chí giàu sang ở Trung Quốc

Zhang_Xiaogang

Với lợi nhuận đạt 4,9 tỷ USD từ các giao dịch trên toàn thế giới trong năm 2011, Trung Quốc chính thức trở thành thị trường nghệ thuật số 1 của thế giới, qua mặt cả hai thị trường lớn là Mỹ (2,72 tỷ USD) và Anh (2,4 tỷ USD) - nước dẫn đầu trong năm 2010, theo kết quả của trang phân tích chuyên ngành Artprice.com.

Trung Quốc, thị trường nghệ thuật số 1 thế giới
Khủng hoảng tài chính giải thích một phần cho sự thăng hạng này, nhưng không phải là tất cả, bởi mua sắm nghệ thuật giờ được xem như tiêu chí đánh giá thành công khiến lượng triệu phú mới của Trung Quốc năng lui tới các cuộc đấu giá lớn.

Kinh tế châu Á ổn định giúp đưa 5 thành phố của châu Á đứng vào danh sách top 11 thị trường nghệ thuật thế giới là Hàng Châu, Singapore, Đài Loan, Bắc Kinh, Thượng Hải và Hồng Kông bên cạnh các thành phố khác là New York, London, Paris, Dubai và Roma. Trong lĩnh vực nghệ thuật đương đại, người ta có thể tìm thấy 5 công ty của Trung Quốc trong top 10 thế giới là: Poly, China Guardian, Beijing Hanhai, Shanghai Tianheng et Beijing CNTC - những tên tuổi này vốn chưa từng được biết đến cách đây 1 thập kỷ.

Năm 2011, tuy Christie's và Sotheby's vẫn chiếm tới 47% các giao dịch thành công trên thế giới năm 2011, nhưng tỉ lệ đó bị coi là một sự giảm sút bởi cách đây 10 năm, con số đó là 73 %. China Guardian nổi lên giành vị trí thứ 3 trên thế giới trong lĩnh vực này với 901,8 triệu USD giá trị giao dịch, 7,79% thị phần thế giới và giữ kỷ lục bán đấu giá với một bức tranh của Tề Bạch Thạch được bán với giá 65,4 triệu USD. Tiếp đến là Poly International (901,6 triệu USD), Beijing Council, (298 triệu USD) và Beijing Hanhai.

Liu Ye

Một kinh đô nghệ thuật khác của châu Á chính là vùng lãnh thổ Hồng Kông. Khác với Trung Quốc đại lục chỉ ưu tiên cho các nghệ sĩ đương đại trong nước, Hồng Kông chiếm vị thế của một kinh đô sôi động với các cuộc mua bán cổ vật của Trung Quốc và hội hoạ phương Tây nhờ sự hiện diện của hai nhà bán đấu giá Sotheby's và Christie's từ những năm 1980. Họ cũng dành một thị phần đáng kể cho nghệ thuật đương đại của Trung Quốc. Chỉ riêng trong tháng 4/2011, Sotheby's Hồng Kông đã kiếm được hơn 40 triệu USD tiền thù lao giám định, gấp 3 lần so với dự tính với nhiều kỷ lục như các bức tranh sơn dầu của  Tăng Phạm Chí (Zeng Fanzhi), Trương Hiểu Cương (Zang Xiogang), Trần Di Phi (Chen Yifei) hay Lưu Dã (Liu Ye) được giao dịch với giá từ 4-5 triệu USD.

Năm 2005, Trung Quốc có 300.000 triệu phú đô la và đến nay con số là  khoảng 1 triệu người, phần lớn tuổi dưới 50. Tầng lớp người giàu này chuyển sang đầu tư vào nghệ thuật, để đánh dấu không chỉ sự thành công về tài chính mà cả về xã hội. Họ đặc biệt quan tâm đến những tác phẩm của 10 hoạ sĩ sinh ra sau năm 1945, trong đó có 5 nghệ sĩ Trung Quốc cùng với các tên tuổi khác như J.M. Basquiat, Jeff Koons, Damien Hirst hay Richard Prince.
 
Nhận diện thị trường tranh
Những người mua các tác phẩm lớn tại các buổi đấu giá ở Hồng Kông diễn ra trong hai tháng đầu năm 2012 đều giấu tên, nhưng giới quan sát tin rằng người mua bức "Forever Lasting Love" của Trương Hiểu Cương được bán đấu giá kỷ lục 10 triệu USD là vợ của nhà sưu tầm tỷ phú Lưu Ích Khiêm (Liu Yiqian)- khách quen của nhiều công ty kinh doanh nghệ thuật trong những năm gần đây và là một phần trong kế hoạch mở bảo tàng tư nhân của ông này tại Thượng Hải trong năm tới.

Thị trường nghệ thuật có vẻ đứng vững trước cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay, nhưng chỉ đối với các tác phẩm lớn của những nghệ sĩ có tên tuổi, các tác phẩm trung bình (dưới 100.000 USD, chiếm đa số thị trường) không có được thành công như thế.

Zeng Fanzhi

Năm 2008, thị trường nghệ thuật chịu tác động nặng nề từ khủng hoảng kinh tế khiến các tác phẩm bị mất giá từ 15- 50%, bị ảnh hưởng nhiều nhất các tác phẩm nghệ thuật đương đại, nhiếp ảnh nghệ thuật và nghệ thuật hình ảnh. Nhưng năm 2011 là ngoại lệ bởi theo ghi nhận của Artprice.com, thị trường nghệ thuật tăng 21% so với năm 2010- năm kỷ lục.

Những người lạc quan cho rằng, các tác phẩm nổi tiếng, đặc biệt là các tác phẩm theo trường phái ấn tượng và hiện đại đang dần trở thành nơi tích luỹ tài chính an toàn. Một lĩnh vực khác đang ăn nên làm ra là hội hoạ cổ, khi giá trên thị trường của chúng tăng gấp đôi chỉ trong 2 năm. Artprice ghi nhận "các đỉnh giá được lập tại thị trường Trung Quốc thường rơi vào các tác phẩm của những hoạ sĩ phương Tây". Trung Quốc vô địch trong mua bán các bức hoạ cổ với hơn 704 triệu USD trong năm 2011, trong khi Anh chỉ được 248 triệu USD và Mỹ là 128 triệu USD.

Chen Yifei

Nghệ thuật đương đại bị đánh giá là không chắc chắn và có xu hướng bị đầu cơ nhiều hơn. Năm 2011, có tới 41.000 tác phẩm được bán thu về 1,26 tỷ USD, trong khi năm 2001 chỉ là 87,7 triệu USD. Trung Quốc là nước bán nhiều tác phẩm đương đại nhất thế giới khi cung và cầu gặp nhau.

Trong 10 họa sĩ sinh sau năm 1945 được quan tâm nhiều nhất thế giới thì có tới 5 họa sĩ là người Trung Quốc.
Ngọc Nhàn

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét